Nakon pritiska javnosti Opština Nevesinje obećala je izdvojiti sredstva za izradu tehničke dokumentacije za obnovu nacionalnog spomenika Ovčiji brod. Čeka se procjena stručnjaka koje je angažovala nadležna ustanova, odnosno Zavod za zaštitu kulturno- istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske. No, izrada tehničke dokumentacije očekuje se tek sljedeće godine.
Piše: Sanja Vasković
Iako se most svakim danom urušava dug je put do početka same obnove. Novca za ove projekte očigledno nema. I drugi spomenici kulture u ovoj Opštini zapušteni.
Istorijska građevina- most Ovčiji brod u selu Bratač, opština Nevesinje, sagrađen je početkom 18. vijeka. Još 2018. godine proglašen je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine. Prije pola godine počelo je intenzivnije obrušavanje mosta. Iz nadležne ustanove, odnosno Republičkog zavoda za zaštitu spomenika i kulturno- istorijskog nasljeđa RS svojevremeno su odgovornosti za obnovu mosta prebacivali sa jedne institucije na drugu, o čemu je pisao i naš portal.
Nema novca za izradu tehničke dokumentacije
Iz Republičkog zavoda su rekli da nemaju novca za finansiranje izrade tehničke dokumentacije koja podrazumijeva geološka, geotehnička i geomehanička istraživanja. Tek pod pritiskom medija i javnosti Nevesinja u posao obnove aktivnije se uključila Turistička organizacija Nevesinje. Na inicijativu ove organizacije sredstva je obećala odobriti Opština Nevesinje. Iz Zavoda su, iako nisu smjeli, Turističkoj organizaciji predložili privatnu firmu iz Banje Luke, sa kojom inače sarađuju, koja će raditi dokumentaciju. Čeka se njihova ponuda.
O svemu ovome odbornike Skupštine opštine je na sjednici održanoj prije tri mjeseca u ime Turističke organizacije Nevesinje obavijestio Radoš Buha.
“Kada se završe istraživanja koja obuhvataju bušenja mosta na nekoliko mjesta, zatim bušenje samog korita rijeke, temelja, trebalo bi da se utvrdi tačna tehnike izrade mosta, vrsta kamena koji se koristio, s obzirom da će se rekonstrukcija morati raditi istom vrstom kamena. Kada se završi ta pretposljednja faza, ima još jedna, a to je statička kontrola i izvještaj inžinjera statičara o samom mostu. Nakon toga bi trebala biti završena dokumentacija”, pojasnio je Buha odbornicima.
Iz Turističke organizacije kažu da su se ranije angažovali na izradi 3 D snimak mosta da bi, u slučaju urušavanja, sačuvali izvorni izgled ove građevine.
S obzirom da nema novca, Zavod će pokušati obezbijediti sredstva za obnovu, prije svega, od Turske agencije za koordinaciju i saradnju (TIKA) koja provodi obnovu građevina iz osmanskog perioda.
I drugi spomenici zapušteni
Na teritoriji Opštine Nevesinje nalazi se još od najznačajnih nacionalnih spomenika u Bosni i Hercegovini. Riječ je o nekropoli stećaka Kalufi. No, i ova kulturno blago je zapostavljeno, štaviše prostor na kojem se nalazi je zarastao.
O stanju spomenika na sjednici je govorio i odbornik Bojan Pejičić.
“ Skrenuo bih pažnju i na ostale spomenike kulture sa akcentom na Kalufe. Znam da Opština nema ingerencije, ali mislim da možemo pokrenuti inicijative da se barem zaraslo šiblje oko spomenika posiječe, počisti i nekako uredi. To bi možda moglo uraditi i komunalno preduzeće u sklopu uređenja parkova. Onda sa Zavodom biti u kontaktu i vidjeti na koji način te spomenike restaurirati, obnoviti, dovesti ukrase na stećcima do prepoznatljivosti, jer sad se trenutno ne može ništa vidjeti na njima”, kaže Pejičić.
Odlukom Vlade Republike Srpske zaštićen je i pojas oko srednjovjekovne nekropole stećaka “Svatovsko groblje” na Morinama. Ovaj dio proglašen je nepokretnim kulturnim dobro od izuzetnog značaja.
“Posvjedočio sam da se oko samog lokaliteta vrše iskopavanja zemlje crnice. Nadležne službe su rekle da zemljište nije opštine Nevesinje. Smatram da bismo trebali pokrenuti inicijativu da se sačuva ono što su nam ostavili preci, taj lokalitet da ne gubi autentični izgled Morina”, zaključuje Pejičić.
(Direkt-portal.com)
