“Na današnji dan 1993. godine, u sklopu općeg napada snaga Hrvatskog vijeća obrane (HVO) i Hrvatske vojske (HV) na Mostar, napadnuta je i Drežnica. Borci Armije i MUP-a RBIH pružili su herojski otpor, zaustavili agresora, odbranili Mostar i Drežnicu, te stvorili preduslove za deblokadu garda.

Toga dana počela je jedna od najkrvavijih opsada grada Mostara u historiji.

U potpunom okruženju našao se veliki broj civila iz Mostara i prognanika iz cijele Hercegovine.

Nakon što je 9. aprila HVO nasilno preuzeo položaje u rejonu Ravni i Ledenica obavještajnim radom su uočena stalna izviđanja i pripreme za napad na položaje 4. bataljona u Drežnici – kod mosta Bijela, Jasenjane i samu Drežnicu, o čemu je upoznata i komanda 41.motorizovane brigade „Slavne“.

Župni ured kao i ostali objekti u krugu crkve „Svi sveti“ u Donjoj Drežnici bili su zapovjedno mjesto, centar veze i logistička baza 3. Samostalne satnije HVO-a Drežnica koja je brojala preko 160 naoružanih i opremljenih bojovnika.

Sredinom aprila 1993. godine došlo je do većeg izmještanja sredstava iz kruga crkve prema Grabovici i Vrdima, što je učinio župnik Jozo ( Marka ) Blaževiće zvani Joko, koji je bio aktivni pripadnik 3. Samostalne satnije HVO-a Drežnica, dok je manji broj bojovnika i dalje ostao prisutan u tom prostoru.

Od 16. aprila Drežnica se nalazi u potpunoj hermetičkoj blokadi. Saobraćaj magistralnim putem prema Mostaru i Jablanici potpuno je onemogućen zbog punktova HVO-a u Salakovcu i Grabovici, a od ranije prema Gorancima i Posušju. Prekinuta je bilo kakva veza ( izuzev radio veze) sa komandom brigade, tako da je bataljon Drežnica ostao jedina jedinica 4. Korpusa fizički odvojena od ostalih jedinica.

17. aprila, HVO je napao sela Sovići i Doljani kod Jablanice kad su počinjeni stravični zločini i progon bošnjačkog stanovništva. Situacija u Mostaru iz dana u dan postajala je sve složenija, tako da je i komanda bataljona preduzimala određene pripreme u slučaju eventualnog napada na Drežnicu.

Po zapovijedi Ilije Vrljića broj: 02-1458/93 od 16. 4. 1993. godine, u ranu zoru 9. maja, snage 2. brigade HVO-a, u sadejstvu s drugim jedinicama, pokušavajući ostvariti svoje političke i vojne ciljeve, izvršile su snažan artiljerijsko-pješadijski napad na linije odbrane 4. bataljona i naseljena mjesta u Drežnici.

Za izvršenje ovog zadatka angažovana je kompletna 2. brigada HVO-a, iz pravca Vrdi 3. bojna (Cimska), a iz pravca Salakovca 1. bojna (Bjelopoljska) sa podrškom atriljerijskih i tenkovskih jedinica.

Cilj je bio svim raspoloživim snagama razbiti linije odbrane snaga Armije Republike Bosne i Hercegovine stacionirane u Drežnici, ovladati putnom komunikacijom M-17, pod kontrolu staviti kompletan prostor Donje Drežnice, staviti u okruženje prostor Gornje Drežnice, nakon čega isti u sadejstvu sa snagama iz Posušja staviti pod kontrolu, neutralisati sve koji pružaju otpor, ostale razoružati i protjerati, te spojiti se sa snagama HVO-a u Grabovici, te dalje napredovati prema Jablanici .

Tog jutra istovremeno su napadnuti i položaji bataljona u rejonu Ušća i Tramošnika, te na mostu Bijela i na Jasenjanima.

Jake pješadijske borbe vodile su se cijeli dan u Donjoj Drežnici. Borci bataljona Drežnica pružili su žestok otpor, razbijene su diverzantske grupe HVO-a i neutralnisani nosioci napada, a među njima i bojnik Marin Marić zvani Dasa.

Tog dana u više navrata bojovnici su pokušavali probiti linije odbrane u Tramošniku ali bezupješno i uz velike gubitke u ljudstvu, nakon čega su prinuđeni na povlačenje.

Preko 100 boraca iz Gornje Drežnice stiglo je kao pojačanje u Donju Drežnicu.

Napadi su uspješno odbijeni, linije odbrane su konsolidovane, a borci spremni za dalju borbu i odbranu Drežnice.

Desetak naših boraca na položaju kod mosta Bijela nisu uspjeli pružiti otpor mnogo jačim snagama HVO-a koje su iz tri pravca napadale svom žestinom i svim raspoloživim sredstvima.

Naše jedinice na Jasenjanima, pod snažnim artiljerijskim napadom povukle su se na Gornja Sela.

Snage HVO-a zauzele su naše položaje na Bijeloj i Jasenjanima, međutim ciljeve nisu ostvarili jer Drežnicu nisu zauzeli i spojili se sa svojom satnijom u Grabovici.

Drežnica je odbranjena ali još uvijek potpuno blokirana i okružena snagama HVO-a iz pravaca Mostara, Grabovice, Goranaca i Posušja.

Tokom noći 9. maja komanda bataljona primila je poruku:

„Soko slijeće na vodu u 3:00, čekajte sa 50 boraca na dogovorenom mjestu.“

To je bila poruka za realizaciju ranije dogovorenog plana sa Specijalnim odredom ŠVK „Zulfikar“ za oslobađanje jakog i ekstremnog uporišta HVO-a u Grabovici.

Grupa od 50 boraca bataljona Drežnica pripremila se za napad i oslobađanje sjeverno od mosta Drežnica prema Jablanici.

U ranu zoru 10. maja , transporter HVO-a iz pravca Mostara sa većom grupom bojovnika iz Bijelog Polja približio se mostu u Drežnici i otvorio vatru po našim položajima u rejonu Ušća. Naši borci su uzvratili žestokom vatrom. Precizne minobacačke granate kalibra 60 mm sa položaja Greben zaustavile su njihovo napredovanje, nakon čega su bojovnici prinuđeni na povlačenje .

Specijalni odred za posebne namjene „Zulfikar“, tog jutra napao je jako i ekstremno uporište HVO-a u Grabovici. U napad su krenuli i borci iz Drežnice.

Ekstremne Snage HVO-a u Grabovici su razbijene i poražene. Zarobljen je transporter s PAM-om, PAM, te značajne količine pješadijskog naoružanja i MTS-a. Zarobljena je veća grupa bojovnika i zapovjednik satnije HVO-a Drežnica Karlo Marić. Tokom borbi poginulo je nekoliko bojovnika, a među njima i narednik Franjo Zadro nekadašnji sekretar MZ Drežnica.

Oslobođena je hidrocentrala Grabovica, te naselja Sjenčine, Ominje, Ćopi, Donja Grabovica i Grabovica , odnosno cijela teritorija od Drežnice do Jablanice.

Žestoki pješadijsko-artiljerijski napadi na položaje bataljona kod mosta na ušća Drežanke u Neretvu nastavljeni su i narednih dana, međutim branioci Drežnice nisu uzmicali.

Svjesni da nisu ostvarili svoje ciljeve u Mostaru, da nisu zauzeli Drežnicu niti se spojili sa snagama u Grabovici, a strahujući od napada jedinica ARBiH iz pravca Jablanice i Konjica, snage HVO-a su se povukle u Bijelo Polje i srušile mostove Jasen i Bijela.

Mostar je odbranjen, Drežnica je odbranjena, Grabovica je oslobođena.

Uspostavljen je kontakt, omogućena je komunikacija i sadejstvo sa jedinicama iz pravca Jablanice, čime su stvoreni preduslovi za deblokadu Mostara koja će se desiti krajem juna. Konačna odbrana Drežnice bez oslobođanja Grabovice bila bi gotovo nemoguća, isto tako deblokada Mostara bila bi daleko teža da je tog 9. maja 1993. godine HVO zauzeo Drežnicu i spojio se sa svojim snagama u Grabovici.

Ti dani herojske odbrane Drežnice ostali su zapisani u pjesmama koje su preko noći nastajale:

To se zbilo devetoga maja,

Kad ubiše hrvatskoga zmaja.

Kreno Dasa da kolje i pali,

Dočeka ga jedan rafal mali.

Hej Drežnico, herojskog si soja,

Hej Drežnico, biser, suzo moja.

Svi zajedno branimo te sada,

Da nas dušman nikad ne savlada.

Dana 9. maja 1993. godine, poginula su četiri borca bataljona Drežnica :

Bobić Senad u Tramošniku , Delić Esad, Memić Samir i Omerović Ibrahim na položaju kod mosta Bijela.

Iste večeri, u porodičnoj kući u Prigrađanima, bojovnici HVO-a zarobili su Ramiza Mujića, dok je narednog dana, u zgradi komande 4. korpusa (Vranica), zarobljen Balić Hasan. Ramiz Mujić je ubijen u Sjevernom logoru ( Vojarana Tihomir Mišić ) tokom prisilnog rada, dok se za tijelom Hasana Balića još uvijek traga.

Neka je vječni rahmet našim šehidima koji su dali svoje živote za odbranu Drežnice i Bosne i Hercegovine” – stoji u objavi Drežnica Memoriala.